تأثیر تلقیح باکتری های ریزوسفری سودومونادس بر رشد، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی مریم گلی (salvia officinalis l.)

مقدمه: باکتری های ریزوسفری محرک رشد، گروه ویژه ای از میکروارگانیسم های خاک هستند که با کلونیزاسیون در محیط ریشه باعث افزایش رشد و کارآیی گیاه از طریق مکانیسم های مستقیم و غیرمستقیم می شوند. هدف: این مطالعه با هدف بررسی اثرات محرک رشدی سویه های سودومونادس روی رشد قلمه ها و تغییرات محتوی و عملکرد و نوع ترکیبات اسانس گیاه مریم گلی انجام شد. روش بررسی: در این تحقیق از با کتری های سودومونادس (پوتیدا: سویه های 41 و 159 و فلورسنس: سویه 23) با ویژگی های مختلف محرک رشدی استفاده شد. به طوری که در ابتدا قلمه های ساقه، خاک و در ادامه اندام های هوایی محلول پاشی (50 میلی لیتر محلول مایه تلقیح با جمعیت 109 سلول در هر میلی لیتر سوسپانسیون باکتری) شد. نمونه های گیاهی پس از برداشت، به روش تقطیر با آب اسانس گیری و سپس توسط دستگاه gc و gc/ms آنالیز شد تا درصد ترکیب های تشکیل دهنده و نوع ترکیب های آن معلوم شود. نتایج: نتایج نشان داد که وزن خشک ریشه و شاخساره گیاه در نتیجه تلقیح باکتری های مذکور افزایش یافت. به طوری که بیشترین وزن خشک ریشه و برگ در تیمار پوتیدا سویه 159 حاصل شد که به ترتیب باعث افزایش 45 و 33 درصدی نسبت به گیاهان شاهد (عدم تلقیح باکتری) شد. بیشترین عملکرد اسانس در تیمار سویه های پوتیدا و کمترین آن در گیاهان شاهد و تیمار فلورسنس مشاهده شد. فراوانترین ترکیبات اسانس گیاه cis-thujone، camphor، 1,8-cineol، camphene، α-pinene، viridiflorol، α-humulene، borneol و trans-meta-mentha-2,8-diene شناسایی شدند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر معنی دار باکتری های ریزوسفری سودومونادس بر رشد ریشه و برگ و افزایش محتوی و عملکرد اسانس گیاه مریم گلی می باشد. تیمار باکتری های ریزوسفری محرک رشد، موجب افزایش میزان فقط برخی از ترکیبات اصلی و عمده اسانس در مقایسه با شاهد شد.